ญามิอุลอุลูมวัลหิกัม ครั้งที่ 11 (หะดีษที่ 3/2 จบ)

จากอบูอับดุรเราะหฺมาน (อับดุลลอฮฺ บุตรของอุมัร บิน อัล-ค็อฏฏ๊อบ) ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุมา กล่าวว่า  :  ฉันได้ยินท่านร่อซูลุลลอฮฺ  กล่าวว่า
“อิสลามถูกสร้างบน 5 หลัก คือ ปฏิญาณว่า ไม่มีพระเจ้าอื่นใดนอกจากอัลลอฮฺ และมุฮัมมัดนั้นคือร่อซูล (ศาสนทูต / ผู้สื่อ) แห่งอัลลอฮฺ, ดำรงการละหมาด (เศาะลาฮฺ), จ่ายซะกาฮฺ, บำเพ็ญฮัจญฺ ณ บัยตุลลอฮฺ, ถือศีลอด (เศาว์ม) ในเดือนรอมฎอน”  หะดีษนี้บันทึกโดยบุคอรีย์และมุสลิม

อีมานเป็นก้อนเดียว ?
-- มี 2 กลุ่มที่เชื่อแบบนี้คือ มุรจิอะฮฺ และ เคาะวาริจ -- เป็นความเชื่อสุดโต่งสองด้าน
-- มุรจิอะฮฺ อีมานกับอะมั้ลแยกจากกัน อีมานสำคัญที่สุด อะมั้ลไม่ค่อยสำคัญ ไม่ละหมาด ทำชั่ว ก็ยังถือเป็นมุสลิม
-- เคาะวาริจ ใครบกพร่องเรื่องหนึ่งเรื่องใดในอะมั้ล หรือทำบาปใหญ่เรื่องเดียว ถือว่าอีมานหายไปหมด ตกศาสนาเลย

อะฮฺลุซซุนนะฮฺเชื่ออย่างไร ?
- อีมานกับอะมั้ลเป็นก้อนเดียวกัน
- อีมานเสมือนต้นไม้ที่มีราก ใบ กิ่ง และลำตัน ถ้าใบหายไปหมด ก็ยังเป็นต้นไม้

•    وحديثُ ابنِ عمر يستدلُّ به على أنَّ الاسمَ إذا شمل أشياءَ متعدِّدةً ، لم يَلزم زوال الاسم بزوال بعضها، فيبطل بذلك قولُ من قال: إنَّ الإيمانَ لو دخلت فيه الأعمال، للزم أنْ يزولَ بزوالِ عمل مما دخل في مسمَّاه، فإنَّ النَّبيَّ - صلى الله عليه وسلم - جعل هذه الخمسَ دعائمَ الإسلامِ ومبانيه، وفسر بها الإسلام في حديث جبريل، 
وفي حديث طلحة ابن عُبيد الله الذي فيه أنَّ أعرابياً سأل النَّبيَّ - صلى الله عليه وسلم - عنِ الإسلام ، ففسره له بهذه الخمس .ومع هذا فالمخالفون في الإيمان يقولون : لو زال من الإسلام خَصلةٌ واحدةٌ ، أو أربع خصالٍ سوى الشهادتين ، لم يخرج بذلك من الإسلام . 

อิบนุร่อจับ - หะดีษนี้เป็นหลักฐานว่า ชื่อของอีมานจะไม่สูญหายไป เนื่องจากการสูญหายของอะมั้ลบางประการ เช่น ไม่ทำดีบางอย่าง ไม่ซะกาต เป็นความผิด แต่ยังมีอีมาน
- ตย. มนุษย์ที่ไม่มีแขน ไม่มีขา ก็ยังเรียกว่า "มนุษย์"
- ถือศีลอดไม่ละหมาด ? ถือศีลอด ไม่หิจาบ ? ถือศีลอด สูบบุหรี่ ? ทำดี แต่กินดอกเบี้ย ดื่มเหล้า ? -- ได้รับการตอบแทนตามสิ่งที่ทำ แต่ผลบุญอาจไม่เท่าคนอื่น
- ตั้งใจทิ้งละหมาดเป็นบาปใหญ่ รองจากทำชิริก (ร้ายแรงกว่าทำซินา) -- หนังสืออัศศ่อลาหฺ อิบนุก็อยยิม
- หะดีษ ฏ๊อลฮะฮฺ (อาหรับชนบท) มาถามท่านนบีเกี่ยวกับอิสลาม ท่านนบีตอบว่า อิสลามมี 5 ประการ... -- หากมีบางประการหลุดไป ยังเป็นมุสลิมไหม ?

•    وقد ضرب العلماءُ مثل الإيمان بمثلِ شجرة لها أصلٌ وفروعٌ وشُعَبٌ ، فاسمُ الشَّجرةِ يَشمَلُ ذلك كله ، ولو زال شيءٌ من شُعَبها وفروعها ، لم يزُل عنها اسمُ الشجرة ، وإنَّما يُقال : هي شجرة ناقصةٌ ، أو غيرُها أتمُّ منها .
อุละมาอฺได้ยกอุทาหรณ์ โครงสร้างของอีมาน อุปมาต้นไม้ต้นหนึ่ง มีราก กิ่ง ลำต้น ใบ ถ้าตัดใบไปหมด ก็ยังเรียกว่าต้นไม้ แต่เป็นต้นไม้ที่ไม่สมบูรณ์
- หากหลุดไป 4 ประการ เหลือแต่ชะฮาดะฮฺ ก็ยังเป็นมุสลิม
- ความเชื่อสุดโต่งของมุรจิอะฮฺ (ไม่ทำอิบาดะฮฺ แต่มีอีมาน ก็ยังเป็นมุสลิม) และ เคาะวาริจ
- มุสลิม 2 กลุ่มที่สู้รบ ฆ่ากัน ก็ยังเรียกว่าเป็นมุสลิม
- มุสลิมที่ทำดีและทำชั่ว ก็ยังเป็นมุสลิม
- คนที่เชื่อว่านบีอีซาเสียชีวิต (เหมือนก็อดยานียฺ) เป็นกาฟิรไหม ? -- ผิด แต่ไม่ถึงขั้นเป็นกาฟิร
- ลักษณะของเคาะวาริจและมุรจิอะฮฺ ที่ต้องระวัง

هل الجهاد من أركان الإسلام ؟
จิฮาด เป็นรุกุ่นอิสลามไหม ?

•    ولم يذكر الجهاد في حديث ابن عمر هذا ، مع أنَّ الجهادَ أفضلُ الأعمال ، وفي رواية : أنَّ ابنَ عمر قيل له : فالجهاد ؟ قالَ : الجهاد حسن ، ولكن هكذا حدَّثنا رسول اللهِ - صلى الله عليه وسلم - . خرَّجه الإمام أحمد .
- ท่านนบีไม่ได้ระบุในหะดีษ ทั้งๆที่เป็นอะมั้ลที่ประเสริฐยิ่ง, นบีไม่ได้ระบุ ก็ไม่ใช่รุกุ่น
- ดุอาอฺก่อนนอนที่ท่านนบีสอน "วะบินะบียิกัลละซีอัรซัล" ใช้ "ร่อซูลิกะ" ได้ไหม
- รักนบีอย่างไร ไม่ผิดหลักการ ?

•    وفي حديث معاذ بنِ جبل : (( إنَّ رأسَ الأَمرِ الإسلامُ ، وعمودهُ الصَّلاةُ ، وذروةُ سنامه الجهاد )) وذروةُ سنامه : أعلى شيء فيه ، ولكنَّه ليس من دعائمه وأركانه التي بُني عليها ، وذلك لوجهين : أحدهما : أنَّ الجهادَ فرضُ كفاية عند جمهورِ العلماء ، ليس بفرضِ عينٍ ، بخلاف هذه الأركان . والثاني : أنَّ الجهاد لا يَستمِرُّ فعلُه إلى آخر الدَّهر ، بل إذا نزل عيسى - عليه السلام - ، ولم يبقَ حينئذٍ ملة إلاّ ملة الإسلام ، فحينئذٍ تضعُ الحربُ أوزارَها ، ويُستغنى عن الجهاد، بخلاف هذه الأركان ، فإنَّها واجبةٌ على المؤمنين إلى أن يأتيَ أمرُ الله وهم على ذلك ، والله أعلم .
- ท่านนบีบอกว่า "จิฮาดคือสุดยอดของอิสลาม"
- สิ่งที่สูงสุด ไม่ใช่รากฐาน
- จิฮาดเป็นฟัรฎูกิฟายะฮฺ ไม่ใช่ฟัรฎูอัยนฺ
- จิฮาดไม่ใช่หน้าที่ของมุสลิมตลอดกาล ในยุคสุดท้ายที่มีแต่มุสลิม ก็ไม่มีจิฮาด