4. การถือศีลอดเดือนรอมฎอนเป็นสิ่งจำเป็น

4.1 ผู้ใดสมัครใจทำความดีก็เป็นการดีแก่เขา

ดัง ได้กล่าวมาแล้วถึงคุณประโยชน์ต่างๆ ของการถือศีลอด ดังนั้นอัลลอฮฺตะอาลาจึงได้บัญญัติให้มีการถือศีลอดเดือนรอมฎอนแก่บรรดา มุสลิม และเมื่อการหักห้ามจิตใจให้ห่างไกลจากความเคยชินต่างๆ เป็นการกระทำที่ยากลำบาก ดังนั้นจึงเป็นเหตุให้การบัญญัติการถือศีลอดล่าช้าไปเป็นปีฮิจเราะฮฺที่สอง และเมื่อจิตใจได้แปรเปลี่ยนไปสู่การให้ความเป็นเอกภาพ (แด่อัลลอฮฺ) และให้ความยิ่งใหญ่แก่พิธีกรรมต่างๆ ทางศาสนาได้แล้ว การปรับเปลี่ยนก็ได้มีขึ้นเป็นลำดับ โดยเริ่มขึ้นด้วยการสมัครใจพร้อมกับเรียกร้องให้มีการเชิญชวนในการถือศีลอด เพราะปรากฏว่าเป็นการยากลำบากแก่บรรดาศ่อฮาบะฮฺ คือผู้ใดประสงค์จะไม่ถือศีลอดพร้อมกับมีการไถ่บาปก็กระทำได้ ดังเช่นคำตรัสของอัลลอฮฺตะอาลา ในอายะฮฺที่ว่า

وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ فَمَن تَطَوَّعَ خَيْراً فَهُوَ خَيْرٌ لَّهُ  وَأَن تَصُومُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿١٨٤﴾

ความว่า "และสำหรับบรรดาผู้ที่ถือศีลอดโดยลำบากยิ่ง ก็ให้ชดใช้ (การถือศีลอด) ด้วยการให้อาหารแก่คนยากจนขัดสนหนึ่งคน แต่ผู้ใดสมัครใจทำความดีก็เป็นการดีสำหรับเขา และการที่พวกเจ้าถือศีลอดนั้นเป็นการดียิ่งแก่พวกเจ้าหากพวกเจ้ารู้" (2/184)

 

4.2 ผู้ใดในหมู่พวกเจ้าปรากฏอยู่ในเดือนนั้นก็จงถือศีลอด

ต่อ มาอายะฮฺหลังจากนั้นได้ถูกประทานลงมา จึงได้ยกเลิกอายะฮฺก่อน ผู้ที่ได้กล่าวเช่นนั้นคือสาวกผู้มีฐานะสูง 2 ท่าน คือ อับดุลลอฮฺ อิบนฺอุมัร และสะละมะฮฺ อิบนฺอัลอักวะอฺ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุม ได้กล่าวว่า อายะฮฺก่อนได้ถูกยกเลิกไปโดยอายะฮฺหลัง คือ

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيَ أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ وَمَن كَانَ مَرِيضاً أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ يُرِيدُ اللّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ وَلِتُكْمِلُواْ الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُواْ اللّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿١٨٥﴾

ความว่า "เดือนรอมฎอนนั้นเป็นเดือนที่อัลกุรอานถูกประทานลงมาเพื่อเป็นแนวทางที่ถูก ต้องสำหรับมนุษย์ และเป็นหลักฐานอันชัดแจ้งจากแนวทางที่ถูกต้อง และเป็นการจำแนกระหว่างความจริงกับความเท็จ ดังนั้นผู้ใดในหมู่พวกเจ้าปรากฏอยู่ในเดือนนั้น  ก็จงถือศีลอดในเดือนนั้น และผู้ใดป่วยหรืออยู่ในการเดินทาง  ก็จงถือศีลอดใช้ในวันอื่น อัลลอฮฺทรงประสงค์ความสะดวกแก่พวกเจ้า และพระองค์ไม่ประสงค์ความยากลำบากแก่พวกเจ้า และเพื่อพวกเจ้าจะได้ให้ครบถ้วนจำนวน (แห่งการถือศีลอด) และเพื่อพวกเจ้าจะได้แซ่ซ้องความเกรียงไกรแด่อัลลอฮฺ ในการที่พระองค์ทรงชี้แนะแนวทางที่ถูกต้องแก่พวกเจ้า และเพื่อพวกเจ้าจะได้ขอบคุณ" (2/185)

มีรายงานจากอิบนฺอะบีลัยลา กล่าวว่า "บรรดาสาวกของมุฮัมมัด ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้เล่าให้เราฟังว่า รอมฎอนถูกกำหนดขึ้นดังนั้นจึงทำความลำบากให้แก่พวกเขา ต่อมามีบางคนได้ให้อาหารแก่คนยากจนขัดสนคนหนึ่งทุกๆ วันโดยไม่ถือศีลอดในหมู่ผู้ที่ประสบความยากลำบาก ในการนี้เป็นการผ่อนผันแก่พวกเขา ต่อมาได้มีการยกเลิกด้วยอายะฮฺนี้ และการที่พวกเจ้าถือศีลอดนั้นเป็นการดียิ่งแก่พวกเจ้า คือได้ถูกใช้ให้ถือศีลอด"

หลังจากนั้นการถือศีลอดเดือนรอมฎอนได้ กลายมาเป็นเสาหลักของอิสลามและเป็นรุกุนหนึ่งของศาสนา ดังคำกล่าวของท่านร่อซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ที่ว่า

( بُنِيَ الإِسْلامُ عَلَى خَمْسٍ : شَهَادَةِ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللهَ وَأَنَّ مُحَمَّدَاً رَسُولُ اللهِ ،
 وَإِقَامِ الصَلاةِ ، وَإِيْتَاءِ الزَّكَاةِ ، وَحَجَّ البَيْتِ وَصَوْمِ رَمَضَان )
رواه البخاري ومسلم عن ابن عمر

ความว่า "อิสลามตั้งอยู่บนหลักการ 5 ประการคือ การปฏิญาณตนว่า แท้จริงไม่มีพระเจ้าอื่นใดนอกจากอัลลอฮฺ และแท้จริงมุฮัมมัดเป็นร่อซูลของอัลลอฮฺ การธำรงไว้ซึ่งการละหมาด การจ่ายซะกาต (ทานบังคับ) การถือศีลอดเดือนรอมฎอน และการประกอบพิธีฮัจญฺ"
 

---

ที่มา : หนังสือ การถือศีลอดตามบัญญัติอิสลาม, อาจารย์อะหมัด สมะดี ร่อหิมะฮุลลอฮฺ