การฆ่าสัตว์หรือใช้สัตว์เพื่อการทดลองศึกษาต่างๆ สามารถกระทำได้หรือไม่

Submitted by dp6admin on Sat, 13/03/2010 - 21:05
คำถาม
มีโอกาสเรียนวิชาการจัดการสัตว์ทดลอง หลังจากเรียนภาคทฤษฎีเสร็จแล้ว ก็มีภาคปฏิบัติคือ อาจารย์จะให้นักศึกษาแต่ละคนทำการเลี้ยงหนู mouse (ชั่งน้ำหนักตัว ให้น้ำ ให้อาหาร) หนึ่งสัปดาห์ แล้วทำฆ่า (เมตตาฆ่า) โดยการทำสลบแบบเกินขนาดด้วย ether (มีผลระคายเคืองต่อเยื่อเมือก ทำให้ม้ามโตขึ้น ถ้าใช้ในกระต่ายจะได้ความทรมาณ) แล้วใช้คีมกดแล้วดันกระดูกบริเวณคอให้หลุด (หัวยังติดอยู่กับตัว) แล้วทำการฝึกเจาะเก็บเลือด ฉีดสาร และผ่าซากต่อไป

อยากถามเชคว่าการฆ่าสัตว์หรือใช้สัตว์เพื่อการทดลองศึกษาต่างๆ สามารถกระทำได้หรือไม่ มีแบบอย่างจากศอฮาบะฮฺในเรื่องนี้หรือไม่

คำตอบ : มีสัตว์ที่ไม่อนุญาตให้ฆ่าเลย เว้นแต่กรณีจำเป็น เช่น ท่านนบีห้ามฆ่าผึ้ง มด เว้นแต่กรณีจำเป็น  เช่น อันตราย  อุละมาอฺตีความไว้ว่าเพราะมันมีประโยชน์ แสดงว่าสัตว์ทุกชนิดถึงแม้ว่า เราไม่ได้รับประทานตัวมัน แต่มันจะมีประโยชน์ในระบอบของธรรมชาติ ระบบของธรรมชาติที่อัลลอฮฺสร้างไว้ทุกส่วน แม้กระทั่งตัวเงินตัวทองบางทีก็มีประโยชน์ แต่เนื่องจากว่าสัตว์บางชนิด ถ้าก่ออันตรายและความเสียหายกับเรา  สามารถฆ่าได้ เช่น ตัวเงินตัวทอง ถ้ามันมากินแมว มาก่อกวนถือว่าฆ่าได้ มีสัตว์ที่ท่านนบี อนุญาตให้ฆ่าได้ตลอด เวลาไหนก็ได้ถึงแม้ว่าจะอยู่ในมัสยิดหะรอมก็ฆ่าได้ เช่น งู คือสัตว์ที่อันตรายเสมอไป จะอยู่ที่ไหนก็อันตราย

ชนิดของสัตว์ที่ท่านนบีส่งเสริมให้ฆ่าทุกเวลา คือ หนู เห็นที่ไหนก็ฆ่าเลย ข้ออนุโลมนี้เนื่องจากหนูมันมีอันตรายของมัน สมัยเศาะฮาบะฮฺไม่มีประเด็นที่ว่าจะเอาสัตว์ชนิดไหนมาเป็นสัตว์ทดลองในทางวิทยาศาสตร์ ในสมัยเศาะฮาบะฮฺไม่มีหลักฐานแน่นอน แต่เป็นข้อวินิจฉัยของอุละมาอฺในปัจจุบันที่ต้องค้นหาหลักฐานต่างๆเกี่ยวกับการฆ่าสัตว์มาประเมินความเสียหายและข้อดีที่จะได้จากการกระทำเหล่านี้ ในสิ่งที่เราทำ คือ การทดลองสัตว์ด้วยการทำสิ่งเหล่านี้โดยใช้สัตว์ที่ถาม คือ หนู ถ้ามีความจำเป็นในการศึกษา ในการทดลองจะได้มีผลอันที่จะเกิดมาซึ่งประโยชน์สำหรับมนุษย์สามารถกระทำได้ เพราะการฆ่าหนูเป็นที่อนุโลมอยู่แล้ว การทดลองหนูซึ่งมีข้ออนุโลมให้ฆ่าได้อยู่แล้ว เพื่อได้นำมาซึ่งประโยชน์ก็เป็นการที่ศาสนาส่งเสริม ซึ่งอะไรที่มีชีวิตมุสลิมไม่ควรที่จะละเมิดอยุ่แล้วเว้นแต่จะต้องมีข้ออนุโลม 

ถามเสริมว่า ในกรณีการทดลองไม่ได้มีเฉพาะหนูอย่างเดียว เช่น กบ
 
ตอบ: ถ้าเป็นเรื่องกบ มีข้อห้ามฆ่ากบ บันทึกโดยอิมามอบูดาวูด ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ห้ามฆ่ากบ แต่ในการฆ่ากบจะต้องดูสิ่งได้กับสิ่งเสีย สิ่งเสียก็คือทำสิ่งที่บาป ฆ่าชีวิต สิ่งที่ได้คือประโยชน์ในด้านความรู้ ถ้าเรามาชั่งทั้งสองอย่างสิ่งที่ได้ในด้านความรู้คุ้มไหมกับบาปที่เราได้ทำไป ก็จะต้องประเมินว่า ไปฆ่าอย่างอื่นได้ไหม ถ้าฆ่าอย่างอื่นได้แต่จะเอากบนี่ไม่ได้ ถ้าไม่มีอย่างอื่นต้องทำในกบ เนื่องจากจะได้ผลเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ ประโยชน์ทางด้านวิทยาความรู้ซึ่งต้องใช้กบอย่างเดียว ก็ต้องถามย้ำอีกทีหนึ่งว่า ประโยชน์ที่จะไดจากตรงนี้คุ้มกับบาปไหม หมายถึงว่ามีประโยชน์ใหญ่โต ที่ล้ำค่าพอมาประเมินกับบาปที่เราทำได้ไหม ถ้าไม่คุ้ม อย่าทำ
 

ผู้ตอบ เชคริฎอ อะหมัด สมะดี

-------

วันที่ตอบ