กิตาบุศศ่อลาฮฺ 15 (บาบ 29-30) | 16/11/64

باب قِبْلَةِ أَهْلِ الْمَدِينَةِ وَأَهْلِ الشَّأْمِ وَالْمَشْرِقِ
บาบ 29- กิบละฮฺของชาวมะดีนะฮฺ ชาวชาม และตะวันออก

- กิบละฮฺแรกคือมัสญิดอักซอ (อยู่ทางเหนือของมะดีนะฮฺ)
- การเปลี่ยนกิบละฮฺ จาก อักซอ (อยู่ทางเหนือ) เป็น มักกะฮฺ (อยู่ทางใต้ของมะดีนะฮฺ)
- มัสยิดที่เปลี่ยนกิบละฮฺขณะละหมาด
ความประเสริฐของเมืองชาม (จอร์แดน ปาเลสไตน์ เลบานอน ซีเรีย) https://youtu.be/m0cBN3iMb3c
1- เป็นที่ตั้งของมัสญิดอัลอักซอ 
2- มีบรรดานบีและร่อซูลเคยมาเทศนา
3- สัญญาณต่างๆของวันกิยามะฮฺเกิดขึ้นที่เมืองชาม เช่น การลงมาของนบีอีซา (ดิมัชกฺ ซีเรีย), 
4- อัลลอฮฺตรัสไว้ในกุรอ่านว่าเป็นแผ่นดินที่มีความจำเริญ (อัลอัรฎุลมุบาเราะกะฮฺ) 
5- เมืองหลวงของคิลาฟะฮฺอุมาวียะฮฺ ซึ่งอิสลามพิชิตดินแดนมากมายเริ่มจากเมืองชามในยุคนั้น
6- อุละมาอฺ ผู้รู้ ผู้มีชื่อเสียงด้านวิชาการศาสนามากมายอยู่ที่เมืองชาม หรือมาจากเมืองชาม เช่น เชคมุฮัมมัดรอชีด ริฎอ

- เมืองชามอยู่เหนือมะดีนะฮฺ ดังนั้นชาวชามจึงหันไปกิบละฮฺทิศเดียวกับชาวมะดีนะฮฺ
- ตะวันออกในตอนนั้น(สมัยอิมามบุคอรี) คือบริเวณอิรัก อิหร่าน คุรอซาน
- การแผ่ขยายของอาณาจักรอิสลาม
- อย่าหันหน้าไปทางกิบละฮฺขณะถ่ายทุกข์

หะดีษ 394 หันหน้าไปทางกิบละฮฺขณะถ่ายทุกข์ได้หรือไม่
ถ้าพวกเจ้าได้มาถึงที่ต่ำ(ฆออิฏ, ที่ถ่ายทุกข์) ก็จงอย่าผินหน้าไปทางกิบละฮฺ และอย่าหันหลังให้มัน แต่ทว่าจงหันไปทางตะวันออกหรือตะวันตก"
อบูอัยยูบ อัลอันซอรี ไปเมืองชาม พบห้องน้ำ(มะรอฮีฎ)ที่สร้างโดยหัน(หน้าหรือหลัง)ไปทางกิบละฮฺ เราก็พยายามจะเอียงหน่อยและขออภัยโทษต่ออัลลอฮฺ
- ทัศนะของอับดุลลอฮฺ อิบนุอับบาส เห็นว่า หันได้

بَابُ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى: {وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى}
บาบ 30- และพวกเจ้าจงยึดเอาเป็นที่ยืนของอิบรอฮีมเป็นที่ละหมาดเถิด

2:125  และพวกเจ้าจงยึดเอาเป็นที่ยืนของอิบรอฮีมเป็นที่ละหมาดเถิด
- มะกอมอิบรอฮีมคืออะไร - ก้อนหินที่นบีอิบรอฮีมเอามาวางให้สูงเพื่อยืนก่อสร้างกะอฺบะฮฺ
- การย้ายมะกอมอิบรอฮีมสมัยท่านอุมัร และในยุคหลัง