สารบัญ กิตาบุลอิลมฺ (มารยาทเกี่ยวกับความรู้)

อธิบายหนังสือ เศาะฮี้ฮฺ อัลบุคอรียฺ โดย เชคริฎอ อะหมัด สมะดี

เอกสารประกอบการอธิบายหะดีษ

*หมายเลขหะดีษในตารางเรียงตาม หนังสือเศาะฮี้ฮฺอัลบุคอรียฺ ฉบับยูนีนียะฮฺ ที่เชคริฎอใช้ในการอธิบาย

หัวข้อย่อย (บาบ)	باب	เรื่อง - หัวข้อย่อย	หะดีษที่*	วีดีโอ /ไฟล์เสียง
1	بَابُ فَضْلِ العِلْمِ	ความประเสริฐของความรู้		กิตาบุลอิลมฺ 1 : บาบ 1-2
2	بَابُ مَنْ سُئِلَ عِلْمًا وَهُوَ مُشْتَغِلٌ فِي حَدِيثِهِ، فَأَتَمَّ الحَدِيثَ ثُمَّ أَجَابَ السَّائِلَ	มารยาทในการให้ความรู้และรับความรู้	59	กิตาบุลอิลมฺ 1 : บาบ 1-2
3	بَابُ مَنْ رَفَعَ صَوْتَهُ بِالعِلْمِ	การยกระดับเสียงเนื่องด้วยการให้ความรู้ (ใช้เสียงดังในการสอน)	60	กิตาบุลอิลมฺ 2,บาบ 3-5
4	بَابُ قَوْلِ المُحَدِّثِ: حَدَّثَنَا، وَأَخْبَرَنَا، وَأَنْبَأَنَا	รูปแบบการรายงานความรู้ :  หัดดะษะนา, อัคบะเราะนา, อันบะอฺนา, (อัน)	61	กิตาบุลอิลมฺ 2,บาบ 3-5
5	بَابُ طَرْحِ الإِمَامِ المَسْأَلَةَ عَلَى أَصْحَابِهِ لِيَخْتَبِرَ مَا عِنْدَهُمْ مِنَ العِلْمِ	ผู้รู้เสนอคำถามแก่ลูกศิษย์(หรือผู้เรียน) เพื่อทดลองความรู้	62	กิตาบุลอิลมฺ 2,บาบ 3-5
6	بَابُ مَا جَاءَ فِي العِلْمِ. وَقَوْلِهِ تَعَالَى: {وَقُلْ رَبِّ زِدْنِي عِلْمًا} [طه: 114]	การรายงานความรู้ และอายะฮฺที่อัลลอฮฺตรัสว่้า "กุลร็อบบิซิดนีอิลมา"	63	กิตาบุลอิลมฺ 3,บาบ 6-7
7	بَابُ مَا يُذْكَرُ فِي المُنَاوَلَةِ، وَكِتَابِ أَهْلِ العِلْمِ بِالعِلْمِ إِلَى البُلْدَانِ	สิ่งที่มีการพูดถึงมุนาวะละฮฺ, และการที่ผู้รู้เขียนตำราแล้วส่งไปยังเมืองต่างๆ ให้ผู้รู้ในเมืองนั้นสอนจากตำรานี้	64-65	กิตาบุลอิลมฺ 3,บาบ 6-7
8	بَابُ مَنْ قَعَدَ حَيْثُ يَنْتَهِي بِهِ المَجْلِسُ، وَمَنْ رَأَى فُرْجَةً فِي الحَلْقَةِ فَجَلَسَ فِيهَا	ผู้ที่นั่งที่สุดท้ายในมัจญฺลิสและผู้ใดเห็นที่นั่งว่างในวงประชุม(ฮัลเกาะฮฺ)ก็ให้นั่งตรงนั้น	66	กิตาบุลอิลมฺ 4,บาบ 8-10
9	بَابُ قَوْلِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «رُبَّ مُبَلَّغٍ أَوْعَى مِنْ سَامِعٍ»	คำพูดที่ท่านนบีบอกว่า "มากเหลือเกิน คนที่รับรายงานหะดีษ(มุบัลละฆิน) มีความรู้มากกว่าคนที่รายงาน(คนที่ฟังหะดีษเอง)"	67	กิตาบุลอิลมฺ 4,บาบ 8-10
10	بَابٌ: العِلْمُ قَبْلَ القَوْلِ وَالعَمَلِ	ความรู้ ก่อนพูดหรือปฏิบัติ	68	กิตาบุลอิลมฺ 4,บาบ 8-10
11	بَابُ مَا كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَتَخَوَّلُهُمْ بِالْمَوْعِظَةِ وَالعِلْمِ كَيْ لاَ يَنْفِرُوا	สิ่งที่นบีประคับประคองด้วยการตักเตือนและด้วยการให้ความรู้ เพื่อจะได้ไม่หนี(จากการเรียนรู้)	69	กิตาบุลอิลมฺ 5,บาบ 11
12	بَابُ مَنْ جَعَلَ لِأَهْلِ العِلْمِ أَيَّامًا مَعْلُومَةً	การกำหนดวันเวลาเฉพาะเพื่อเรียนรู้ได้(ไม่ผิด)	70	กิตาบุลอิลมฺ 6,บาบ 12-14
13	بَابٌ: مَنْ يُرِدِ اللَّهُ بِهِ خَيْرًا يُفَقِّهْهُ فِي الدِّينِ	ผู้ใดที่อัลลอฮฺปรารถดาดีต่อเขา จะให้เขาได้เรียนรู้เรื่องศาสนา	71	กิตาบุลอิลมฺ 6,บาบ 12-14
14	بَابُ الفَهْمِ فِي العِلْمِ	ความเข้าใจในความรู้	72	กิตาบุลอิลมฺ 6,บาบ 12-14
15	بَابُ الِاغْتِبَاطِ فِي العِلْمِ وَالحِكْمَةِ	ความภูมิใจ(ดีใจ)ในความรู้	73	กิตาบุลอิลมฺ 7,บาบ 15-17
16	بَابُ مَا ذُكِرَ فِي ذَهَابِ مُوسَى صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي البَحْرِ إِلَى الخَضِرِ وَقَوْلِهِ تَعَالَى: (هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلَى أَنْ تُعَلِّمَنِي مِمَّا عُلِّمْتَ رَشَدًا)	การระบุเรื่องระหว่างนบีมูซาและอัลเคาะฎิรเมื่อไปยังชายทะเล และเรื่องราวในซูเราะฮฺกะฮฟฺ...	74	กิตาบุลอิลมฺ 7,บาบ 15-17
17	بَابُ قَوْلِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «اللَّهُمَّ عَلِّمْهُ الكِتَابَ»	ดุอาอฺที่ท่านนบีขอ(ให้อิบนุอับบาส)  «اللَّهُمَّ عَلِّمْهُ الكِتَابَ»	75	กิตาบุลอิลมฺ 7,บาบ 15-17
18	بَابٌ: مَتَى يَصِحُّ سَمَاعُ الصَّغِيرِ؟	คนอายุน้อย เมื่อไหร่จึงจะรายงานหะดีษได้	76-77	กิตาบุลอิลมฺ 8,บาบ 18-20
19	بَابُ الخُرُوجِ فِي طَلَبِ العِلْمِ	การออกไปศึกษา (ต่างถิ่น, ออกนอกถิ่นหรือนอกเมือง เป็นซุนนะฮฺตั้งแต่สมัย นบีและเศาะฮาบะฮฺ)	78	กิตาบุลอิลมฺ 8,บาบ 18-20
20	بَابُ فَضْلِ مَنْ عَلِمَ وَعَلَّمَ	ความประเสริฐของคนที่เรียนและสอน	79	กิตาบุลอิลมฺ 8,บาบ 18-20
21	بَابُ رَفْعِ العِلْمِ وَظُهُورِ الجَهْلِ	การยึดความรู้ และการแพร่ของความโง่เขลา	80-81	กิตาบุลอิลมฺ 9,บาบ 21-24
22	بَابُ فَضْلِ العِلْمِ	ความประเสริฐของความรู้	82	กิตาบุลอิลมฺ 9,บาบ 21-24
23	بَابُ الفُتْيَا وَهُوَ وَاقِفٌ عَلَى الدَّابَّةِ وَغَيْرِهَا	ฟัตวา ขณะที่นบียืนหรือขี่พาหนะหรือยืนที่อื่น	83	กิตาบุลอิลมฺ 9,บาบ 21-24
24	بَابُ مَنْ أَجَابَ الفُتْيَا بِإِشَارَةِ اليَدِ وَالرَّأْسِ	การตอบฟัตวาโดยชี้ด้วยมือหรือศีรษะ	86	กิตาบุลอิลมฺ 9,บาบ 21-24
25	بَابُ تَحْرِيضِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَفْدَ عَبْدِ القَيْسِ عَلَى أَنْ يَحْفَظُوا الإِيمَانَ وَالعِلْمَ، وَيُخْبِرُوا مَنْ وَرَاءَهُمْ	นบีส่งเสริมตัวแทนอับดุลก็อยสฺ ให้จดจำสิ่งที่เรียนรู้กับนบีและไปรายงานต่อ	87	กิตาบุลอิลมฺ 10,บาบ 25-26
26	بَابُ الرِّحْلَةِ فِي المَسْأَلَةِ النَّازِلَةِ، وَتَعْلِيمِ أَهْلِهِ	การเดินทางเพื่อแสวงหาความรู้ในเรื่องฉุกเฉิน และนำความรู้มาสอนครอบครัว	88	กิตาบุลอิลมฺ 10,บาบ 25-26
27	بَابُ التَّنَاوُبِ فِي العِلْمِ	การทำหน้าที่แทน ในการหาความรู้ (สลับกันไปหาความรู้ ศึกษาศาสนา)	89	กิตาบุลอิลมฺ 11,บาบ 27-28
28	بَابُ الغَضَبِ فِي المَوْعِظَةِ وَالتَّعْلِيمِ ، إِذَا رَأَى مَا يَكْرَه	การโมโหขณะให้ความรู้ เมื่อเห็นสิ่งน่ารังเกียจ	90-92	กิตาบุลอิลมฺ 11,บาบ 27-28
29	بَابُ مَنْ بَرَكَ عَلَى رُكْبَتَيْهِ عِنْدَ الإِمَامِ أَوِ المُحَدِّثِ	คุกเข่าต่อหน้าผู้นำ(หรือผู้รายงานหะดีษ/ผู้บรรยาย) แล้วพูด วิจารณ์ หรือโต้ตอบ	93	กิตาบุลอิลมฺ 13,บาบ 29,32-33
30	بَابُ مَنْ أَعَادَ الحَدِيثَ ثَلاَثًا لِيُفْهَمَ عَنْهُ	การกล่าวสามครั้ง เพื่อคนจะได้เข้าใจ	94-96	กิตาบุลอิลมฺ 12,บาบ 30-31
31	بَابُ تَعْلِيمِ الرَّجُلِ أَمَتَهُ وَأَهْلَهُ	ชายคนหนึ่งสอนทาสีและครอบครัวของเขา	97	กิตาบุลอิลมฺ 12,บาบ 30-31
32	بَابُ عِظَةِ الإِمَامِ النِّسَاءَ وَتَعْلِيمِهِنَّ	ผู้นำต้องสอน/ให้ความรู้แก่สตรี	98	กิตาบุลอิลมฺ 13,บาบ 29,32-33
33	بَابُ الحِرْصِ عَلَى الحَدِيثِ	การใส่ใจหะดีษ	99	กิตาบุลอิลมฺ 13,บาบ 29,32-33
34	بَابٌ: كَيْفَ يُقْبَضُ العِلْمُ	ความรู้จะถูกยึดอย่างไร	99-100	กิตาบุลอิลมฺ 14,บาบ 34-35
35	بَابٌ: هَلْ يُجْعَلُ لِلنِّسَاءِ يَوْمٌ عَلَى حِدَةٍ فِي العِلْمِ؟	ให้มีวันให้ความรู้เฉพาะสำหรับสตรีได้หรือไม่	101-2	กิตาบุลอิลมฺ 14,บาบ 34-35
36	بَابُ مَنْ سَمِعَ شَيْئًا فَلَمْ يَفْهَمْهُ فَرَاجَعَ فِيهِ حَتَّى يَعْرِفَهُ	ผู้ใดได้ยินสิ่งหนึ่งสิ่งใด(กุรอานหะดีษ) สอบถามหรือย้ำสิ่งที่ไม่เข้าใจ จนกระทั่งเข้าใจอย่างถูกต้อง	103	กิตาบุลอิลมฺ 15,บาบ 36-37
37	بَابٌ: لِيُبَلِّغِ العِلْمَ الشَّاهِدُ الغَائِبَ	คนที่(ฟัง)อยู่จงแจ้งความรู้ แก่คนที่ไม่ปรากฏตัว(ไม่อยู่ที่นี่)	104-5-	กิตาบุลอิลมฺ 15,บาบ 36-37
38	بَابُ إِثْمِ مَنْ كَذَبَ عَلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ	โทษของคนที่อุปโลกน์หะดีษของท่านนบี (ฝันเห็นนบี)	106-110	กิตาบุลอิลมฺ 16,บาบ 37-39
39	بَابُ كِتَابَةِ العِلْمِ	บันทึกความรู้	111-114	กิตาบุลอิลมฺ 16,บาบ 37-39 กิตาบุลอิลมฺ 17,บาบ 39
40	بَابُ العِلْمِ وَالعِظَةِ بِاللَّيْلِ	การตักเตือน(สอน)เวลากลางคืน	115	กิตาบุลอิลมฺ 18,บาบ 40-42
41	بَابُ السَّمَرِ فِي العِلْمِ	การพูดคุยหลังอิชาอฺในเรื่องความรู้	116-7	กิตาบุลอิลมฺ 18,บาบ 40-42
42	بَابُ حِفْظِ العِلْمِ	ท่องจำความรู้	118-120	กิตาบุลอิลมฺ 18,บาบ 40-42
43	بَابُ الإِنْصَاتِ لِلْعُلَمَاءِ	มารยาทในการสดับฟังอุละมาอฺ	121	กิตาบุลอิลมฺ 19,บาบ 43-44
44	بَابُ مَا يُسْتَحَبُّ لِلْعَالِمِ إِذَا سُئِلَ: أَيُّ النَّاسِ أَعْلَمُ؟ فَيَكِلُ العِلْمَ إِلَى اللَّهِ	การที่มีความชอบสำหรับผู้รู้ เมื่อถูกถามว่า "ใครในหมู่มนุษย์มีความรุ้มากที่สุด" ให้มอบหมายข้อเท็จจริงแด่อัลลอฮฺตะอาลา	122	กิตาบุลอิลมฺ 19,บาบ 43-44
45	بَابُ مَنْ سَأَلَ، وَهُوَ قَائِمٌ، عَالِمًا جَالِسًا	ผู้ที่ถามขณะยืน, โดยผู้รู้นั่งอยู่	123	กิตาบุลอิลมฺ 20,บาบ 45-47
46	بَابُ السُّؤَالِ وَالفُتْيَا عِنْدَ رَمْيِ الجِمَارِ	การถามและขอฟัตวา ขณะขว้างหิน	124	กิตาบุลอิลมฺ 20,บาบ 45-47
47	بَابُ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى: {وَمَا أُوتِيتُمْ مِنَ العِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا} [الإسراء: 85]	ดำรัสของอัลลอฮฺที่ว่า "และเจ้ามิได้รับความรู้ใดๆ นอกจากความรู้น้อยนิด (น้อยกว่าความรู้ที่มีอยู่จริง)	125	กิตาบุลอิลมฺ 20,บาบ 45-47
48	بَابُ مَنْ تَرَكَ بَعْضَ الِاخْتِيَارِ، مَخَافَةَ أَنْ يَقْصُرَ فَهْمُ بَعْضِ النَّاسِ عَنْهُ، فَيَقَعُوا فِي أَشَدَّ مِنْهُ	หากมีผู้ใดสามารถเลือกได้สองอย่าง ทั้งสองทางถ้าทำแล้วคนจะเข้าใจคนละอย่าง ทิ้งทางเลือกหนึ่ง ด้วยความเกรงกลัวว่าความเข้าใจของบางคนจะผิดเพี้ยน และจะปฏิบัติสิ่งที่เลวร้ายกว่า	126	กิตาบุลอิลมฺ 21,บาบ 48-49
49	بَابُ مَنْ خَصَّ بِالعِلْمِ قَوْمًا دُونَ قَوْمٍ، كَرَاهِيَةَ أَنْ لاَ يَفْهَمُوا	ผู้รู้ให้ความรู้เฉพาะบางกลุ่ม โดยที่ไม่สอนกลุ่มอื่น เพราะเกรงว่าจะไม่เข้าใจ(หรือเข้าใจคลาดเคลื่อน)	127-9	กิตาบุลอิลมฺ 21,บาบ 48-49
50	بَابُ الحَيَاءِ فِي العِلْمِ	ความละอายในการศึกษา (ดีหรือไม่ดี)	130-1	กิตาบุลอิลมฺ 22,บาบ 50-53
51	بَابُ مَنِ اسْتَحْيَا فَأَمَرَ غَيْرَهُ بِالسُّؤَالِ	ผู้มีความละอายที่จะถาม จึงส่งคนไปถาม	132	กิตาบุลอิลมฺ 22,บาบ 50-53
52	بَابُ ذِكْرِ العِلْمِ وَالفُتْيَا فِي المَسْجِدِ	การให้ความรู้และฟัตวาที่มัสญิด (ทำได้หรือไม่?)	133	กิตาบุลอิลมฺ 22,บาบ 50-53
53	بَابُ مَنْ أَجَابَ السَّائِلَ بِأَكْثَرَ مِمَّا سَأَلَهُ	ผู้ที่ตอบมากกว่าที่ถามมา	134	กิตาบุลอิลมฺ 22,บาบ 50-53