1. บัญญัติเกี่ยวกับการถือศีลอด

1.1 ความหมายของการถือศีลอด

อัลฮะฟิซ อิบนฺ หะญัร ให้ความหมายไว้ในหนังสืออัลฟัตฮฺของเขาว่า "อัศเศามฺหรืออัศศิยาม" ทางด้านภาษาคือ การละเว้นหรือการระงับ เช่นคำตรัสของอัลลอฮฺ ที่ว่า

 إِنِّي نَذَزْتُ لِلرَّحْمَان صَوْمًا

ความว่า "แท้จริงฉันได้บนบานที่จะระงับการพูดไว้ต่อพระผู้ทรงกรุณาปรานี" (19/26)

ส่วนความหมายทางด้านบัญญัติศาสนา คือการระงับจากการกิน การดื่ม การร่วมรสระหว่างสามีภริยา และการพูดจาไร้สาระตลอดจนการกระทำที่ขัดกับคุณธรรม

1.2 ชนิดของการถือศีลอด

การถือศีลอดแบ่งออกเป็นสองชนิดด้วยกัน คือ การถือศีลอดฟัรฎู และการถือศีลอดซุนนะฮฺ

การถือศีลอดฟัรฎู แบ่งออกเป็นสามประเภท คือ
1. การถือศีลอดในเดือนรอมฎอน
2. การถือศีลอดเพื่อไถ่บาปหรือไถ่โทษ
3. การถือศีลอดเพื่อบนบาน

1.3 บัญญัติการถือศีลอดเดือนรอมฎอน
การถือศีลอดในเดือนรอมฎอนเป็นสิ่งจำเป็นวาญิบ ซึ่งมีหลักฐานยืนยันจากกิตาบุลลอฮฺ และซุนนะฮฺ และบรรดานักวิชาการทางศาสนา (อุละมาอฺ)

        1.3.1 หลักฐานที่มาจากอัลกุรอานคือ คำตรัสของอัลลอฮฺตะอาลา ในซูเราะฮฺอัลบะเกาะเราะฮฺ อายะฮฺที่ 183 และ 185 ที่ว่า

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ  كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ﴿١٨٣﴾

ความว่า "โอ้บรรดาผู้ศรัทธาเอ๋ย! การถือศีลอดได้ถูกบัญญัติแก่พวกเจ้า ดังเช่นได้ถูกบัญญัติแก่ประชาชาติก่อนหน้าพวกเจ้า เพื่อว่าพวกเจ้าจะได้ยำเกรง" (2/183)

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيَ أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ  وَبَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ

ความว่า "เดือนรอมฎอนนั้นเป็นเดือนที่อัลกุรอานถูกประทานลงมา เพื่อเป็นแนวทางที่ถูกต้องสำหรับมนุษย์ และเป็นหลักฐานอันชัดแจ้งจากแนวทางที่ถูกต้องและเป็นการจำแนกระหว่างความจริงกับความเท็จ ดังนั้นผู้ใดในหมู่พวกเจ้าปรากฏอยู่ในเดือนนั้น ก็จงถือศีลอดของเดือนนั้น" (2/185)

        1.3.2 ส่วนหลักฐานที่มาจากซุนนะฮฺ ก็คือ มีรายงานจากอับดุลลอฮฺ อิบนฺอุมัร ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุมา แจ้งว่า แท้จริงท่านนะบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า

( بُنِيَ الإِسْلامُ عَلَى خَمْسٍ : شَهَادَةِ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللهَ وَأَنَّ مُحَمَّدَاً رَسُولُ اللهِ ،
 وَإِقَامِ الصَلاةِ ، وَإِيْتَاءِ الزَّكَاةِ ، وَحَجَّ البَيْتِ وَصَوْمِ رَمَضَان ) رواه البخاري ومسلم

ความว่า "อัลอิสลามตั้งอยู่บนหลักการ 5 ประการคือ การปฏิญาณตนว่าไม่มีพระเจ้าอื่นใดนอกจากอัลลอฮฺ และแท้จริงมุฮัมมัดเป็นร่อซูลของอัลลอฮฺ การธำรงไว้ซึ่งการละหมาด การบริจาคทานซะกาต การประกอบพิธีฮัจญฺ ณ บ้านของอัลลอฮฺ และการถือศีลอดในเดือนรอมฎอน" บันทึกโดย อัลบุคอรียฺและมุสลิม

และมีรายงานจากอะบูฮุรอยเราะฮฺ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ แจ้งว่า ท่านร่อซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า

( أَتَاكُمْ رَمَضَانُ شَهْرٌ مُبَارَكٌ فُرِضَ عَلَيْكُم صِيَامُهُ ..)
الحديث رواه أحمد بسند صحيح

ความว่า "เดือนรอมฎอนได้มาหาพวกท่าน เป็นเดือนอันประเสริฐ การถือศีลอดของมันได้ถูกบัญญัติแก่พวกท่าน" อัลหะดีษบันทึกโดย อะหมัด ด้วยสายสืบที่ศ่อฮีฮฺ

        1.3.3 และบรรดาอุละมาอฺมีความเห็นสอดคล้องต้องกันว่า การถือศีลอดเดือนรอมฎอนเป็นสิ่งจำเป็น และว่าเป็นรุกุ่นหนึ่งของอิสลาม ผู้ใดปฏิเสธ คือไม่ยอมรับว่าเป็นวาญิบ เขาผู้นั้นเป็นกาฟิร คือผู้ปฏิเสธศรัทธาและออกนอกอิสลาม

---

ที่มา : หนังสือ การถือศีลอดตามบัญญัติอิสลาม, อาจารย์อะหมัด สมะดี ร่อหิมะฮุลลอฮฺ